Na-oorlogse periode (vanaf 1949)

Het was geen eenvoudige klus om een opvolger te zoeken voor dit symbool van Taxandria. Op voorstel van ondervoorzitter K. Van Nyen viel de keuze op ridder A. van den Hove d’Ertsenryck, de latere voorzitter van de rechtbank. Tijdens zijn dertigjarig voorzitterschap (1949-1979) beleefde de kring geen spectaculaire vernieuwingen, maar werden de kiemen gelegd voor latere verwezenlijkingen.

In die periode werden er plannen gemaakt om het Taxandriamuseum te verhuizen naar het Huis metten Thoren. Het bleef toen enkel bij plannen...

Tijdens de periode van opvolger Francis De Vel (1980-1995) kende Taxandria een wedergeboorte. Wandelingen, uitstappen en reizen werden toegevoegd aan de al bestaande activiteiten. Een informatieblad Taxandria Nieuws bracht (brengt nog steeds) de leden op de hoogte van de werking.

Op 12 september 1980 werd op het stadhuis een overeenkomst gesloten tussen het stadsbestuur en het bestuur van Taxandria om de rijke collectie van de Kring over te dragen. Al in 1931 werd een soortgelijke akkoord gesloten waarbij de inhoud van het museum als stedelijk bezit werd erkend, maar hierover bleef nochtans onenigheid bestaan tot... 1980. De stad kocht voor een symbolische frank het museumbezit van Taxandria. Er waren wel bepaalde voorwaarden:

• Het stadsbestuur zal zich inzetten om het museumbezit te bewaren en niets ervan te verkopen. Het museumbezit blijft onvervreemdbaar deel uitmaken van het kunstpatrimonium. De stad zal zich inspannen om het te doen aangroeien en katalogiseren, tentoon te stellen en regelmatige toegang te waarborgen. Tevens moet de overheid zorgen voor gepaste behuizing alsook de toeristische en wetenschappelijke ontwikkeling behartigen.
• Taxandria zelf zal met alle middelen de werking van het museum ondersteunen en steeds voorstellen doen in verband met de algemene werking. Bij de oprichting van een adviesraad voor het museum zal een afvaardiging van de kring er deel van uitmaken.
• De verplaatsing of verspreiding van een deel of geheel van de collectie kan slechts gebeuren na goedkeuring van de V.Z.W. Taxandria.
• De maatschappelijke zetel van de V.Z.W. Taxandria is gevestigd in het museum. De leden van de V.Z.W. hebben ten alle tijden vrije toegang tot het museum.

Francis De Vel werd tevens voorzitter van de raad van bestuur (half gemeenteraad, half bestuur van Taxandria) die moest waken over het stedelijk museum. Door plaatsgebrek werd een grote verzameling van meer dan 200 opgezette vogels in bruikleen gegeven aan De Wielewaal (1965) en werd de verzameling speelkaarten eveneens in bruikleen overgebracht naar het Nationaal Museum van de Speelkaart (1982).

De grootste verwezenlijking van deze periode is de verhuizing van het oude museum naar het Huis metten Thoren in de Begijnenstraat. Na een grondige renovatie van het bestaande gebouw en het plaatsen van een moderne achterbouw in glas kreeg de collectie opnieuw een volwaardige locatie. Het museum werd omgeven door een mooi aangeplante renaissancetuin.

In 1985 werd de maatschappelijke zetel die voordien in de Mermansstraat 21 gevestigd was, met toestemming van het stadsbestuur overgeplaatst naar het museum in de Begijnenstraat 28.

Om de nodige fondsen bijeen te brengen om het museum in te richten en aankopen of herstellingen te laten uitvoeren, werd op 6 juni 1987 de vzw "Vrienden van Taxandria" opgericht. De vijf stichtende leden waren Dr. Paul Janssen, Frans Van den Bergh, Francis De Vel, Harry de Kok en Jef Roymans. Deze VZW ontstond los van de Kring Taxandria. Door een falende gezondheid voelde dhr. De Vel zich genoodzaakt in 1995 zijn ontslag in te dienen.

Op 12 mei 1995 stelde de algemene vergadering Jef Roymans als nieuwe voorzitter aan. Het 100-jarig bestaan van Taxandria in 2003 is het meest in het oog springende feit. Meerdere activiteiten werden in dit kader georganiseerd: lezingen, een colloquium, een tentoonstelling,... Een blijvende herinnering aan dit eeuwfeest is het standbeeld Taxandria door beeldhouwer P. Van Hees, dat we terugvinden in de slotgracht rond het kasteel. Belangrijk waren ook de tentoonstelling van het Plantenalbum van Jos Aerts en de kanttentoonstelling 'Van speldengrond tot Turnhoutse kant' met telkens een schitterend boek. Na 15 jaar voorzitterschap diende Jef, omwille van gezondheidsproblemen, zijn ontslag in.

Bert Hendrickx werd als nieuwe voorzitter verkozen door de Raad van Bestuur van 28 september 2010 en de daaropvolgende Algemene Vergadering van 24 februari 2011.

Bronnen:
Van Autenboer, E., 100 jaar Taxandria, in: Jaarboek Taxandria, deel LXXV (2003), De Kok, H., Het Turnhout van toen, Brugge, 1987. Jansen , J.E., Turnhout en de Kempen, Turnhout, 1946.